ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ (ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ)ﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ: >> ﻣﺮﮐﺰ ﻭﻻﯾﺖ (ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ) ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺩﻫﺪﺍﺩﯼ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﻧﻬﺮ ﺷﺎﻫﯽ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﻣﺎﺭﻣﻞ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺧﻠﻢ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﮐﻠﺪﺍﺭ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺷﻮﺭﺗﯿﭙﻪ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺑﺎﺩ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺑﻠﺦ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﭼﺎﺭﺑﻮﻟﮏ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﭼﻤﺘﺎﻝ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺷﻮﻟﮕﺮﻩ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﭼﺎﺭﮐﻨﺖ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﮐﺸﻨﺪﻩ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺯﺍﺭﯼ ﭼﻤﺘﺎﻝ، ﺁﻗﮑﭙﺒﺮﮎ، ﭼﻬﺎﺭﺑﻮﻟﮏ، ﻧﻬﺮﺷﺎﻫﯽ، ﺧﻠﻢ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﺗﺎﺷﻘﺮﻏﺎﻥ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﭼﺎﺭﮐﯿﻨﺖ، ﺣﯿﺮﺗﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﺭ ﺗﺠﺎﺭﺗﯽ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﻣﯿﺎﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺁﺳﯿﺎﯼ ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺷﻬﺮ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﻣﺮﮐﺰ ﻭﻻﯾﺖ ﺑﻠﺦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ۲۵ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﻏﺮﺑﯽ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺑﻠﺦ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﻋﺎﺭﻑ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼﻝ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻠﺨﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺩﻫﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﭘﺪﺭ ﻣﻮﻻﻧﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺀﺍﻟﺪﯾﻨﺶ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ۵ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺷﻤﺎﻝ ﺷﺮﻕ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﺑﻠﺦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﻧﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﺩﻩ ﺩﺭ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﭘﺸﺘﻮﺳﺎﺯﯼ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻪ »ﺷﭙﻮﻟﻪ« ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪﺍﺳﺖ. ﺗﻮﺍﺑﻊ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ: ﭘﯿﺮﻭﺯ ﻭ ﻧﺨﺠﺒﯿﺮ ﺧﻠﻢ ﺩﻫﺪﺍﺩﯼ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ

ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﺭﺍ ﺗﺎﺟﯿﮏﻫﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ. ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﻓﺎﺭﺳﯽ ۵۰٪، ﭘﺸﺘﻮﻥ ۲۷٪ ﻭ ﺗﺮﮐﻤﻨﯽ ۱۱٫۹٪ ﻭ ﺍﺯﺑﮑﯽ ۱۰٫۷٪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.

ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻠﺦ، ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰﯾﺖ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺁﻥ ۱۷٬۲۴۹ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ، ﻭ ﺩﺍﺭﯼ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ۱٬۱۲۳٬۹۴۸ ﻧﻔﺮ ﺍﺳﺖ.

ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻠﺦ، ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰﯾﺖ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺁﻥ ۱۷٬۲۴۹ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ، ﻭ ﺩﺍﺭﯼ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ۱٬۱۲۳٬۹۴۸ ﻧﻔﺮ ﺍﺳﺖ.

قندهار { ﻗَﻨﺪَﻫﺎﺭ } ﯾﺎ ﮐﻨﺪﻫﺎﺭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ (ﻭﻻﯾﺖ) ﻫﺎﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﺮﻕ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮐﺜﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪﻩﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﭘﺸﺘﻮﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ،.

ﺍﮐﺜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﺭﺍ ﺗﺎﺟﯿﮏﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺩﯾﮕﺮ ﺳﺎﮐﻨﺎﻥ ﺁﻥ ﭘﺸﺘﻮﻥﻫﺎ، ﺗﺮﮐﻤﻦﻫﺎ، ﺍﺯﺑﮏﻫﺎ ﻭ ﻫﺰﺍﺭﻩﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ.

ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪﻩٔ ﺍﻫﺎﻟﯽ ﺁﻥ، ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﯽ ﺑﻦ ﺍﺑﯽﻃﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﺒﻮﺩ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﻣﺰﺍﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﯽ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺷﺎﻫﺮﺥ ﺷﺎﻩ ﺗﯿﻤﻮﺭﯼ، ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﺑﯿﮕﻢ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﮔﺸﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺰﺍﺭ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺎﺭﯾﺨﭽﻪٔ ﺭﻭﺿﻪٔ ﺷﺮﯾﻒ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﺤﻞ، ﻣﺰﺍﺭ ﺧﻠﯿﻔﻪٔ ﺭﺍﺷﺪ ﻋﻠﯽ ﺭﺿﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪﺍﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩﻫﺎﯼ ﺷﻬﺮ {ﺑﺮﺭﻭﯼ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﺰﺍﺭ} ﺷﻌﺮﯼ ﺍﺯ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺟﺎﻣﯽ ﺣﮏ ﺷﺪﻩ، ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺍﺳﺖ: // ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻋﻠﯽ ﺩﺭ ﻧﺠﻒ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺑﻠﺦ ﺑﯿﺎ ﺑﺒﯿﻦ ﭼﻪ ﺑﯿﺖ ﺍﻟﺸﺮﻑ ﺍﺳﺖ ﺟﺎﻣﯽ ﻧﻪ ﻋﺪﻥ ﮔﻮﯼ ﻭ ﻧﻪ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﺠﺒﻠﯿﻦ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ ﯾﮑﯽ ﻭ ﻧﻮﺭ ﺍﻭ ﻫﺮ ﻃﺮﻑ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﻧﻮﺭﻭﺯﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﺟﺸﻨﯽ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺟﺸﻦ ﮔﻞ ﺳﺮﺥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻬﻞ ﺭﻭﺯ ﻃﻮﻝ ﻣﯽﮐﺸﺪ. ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﯾﺎﻡ ﺳﺎﻝ ﻧﻮ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ ﻭ ﺳﺎﻝ ﻧﻮ ﺭﺍ ﺟﺸﻦ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﺍﻓﺮﺍﺷﺘﻦ ﮊﻧﺪﻩ {ﭘﺮﭼﻢ} ﺭﻭﺿﻪ ﺳﺎﻝ ﻧﻮ ﺭﺍﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻬﻞ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﺍﻓﺮﺍﺷﺘﻪﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺩﻩ ﺛﻮﺭ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﮐﺸﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ.

مزار شریف ﯾﺎ ﻣَﺰﺍﺭﯼ ﺷّﺮﯾﻒ ﻣﺮﮐﺰ ﻭﻻﯾﺖ ﺑﻠﺦ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﻨﺞ ﺷﻬﺮ ﻋﻤﺪﻩٔ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ {ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﮐﺎﺑﻞ، ﻫﺮﺍﺕ، ﻗﻨﺪﻫﺎﺭ ﻭ ﺟﻼﻝﺁﺑﺎﺩ} ﺍﺳﺖ. ﻣﺰﺍﺭ ﺷﺮﯾﻒ ﺩﺭ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺷﺮﻕ ﺑﻠﺦ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻭ ۴۲۵ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﺍﺯ ﮐﺎﺑﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺩﺍﺭﺩ.

ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﻨﺪ ﻫﺘﻞ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﺯﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﻣﺠﻠﻞﺗﺮﯾﻦ ﻫﺘﻞ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﺘﻞ ﭘﻨﺞ ﺳﺘﺎﺭﻩﺍﺳﺖ، ﭘﻨﺞ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻣﯿﺰﺑﺎﻥ ﻭﺯﺍﺭﯼ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﻀﻮ ﺍﮐﻮ ﺑﻮﺩ، ﻫﺘﻞ ﭘﻨﺞ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﯼ ﺩﻟﭽﺴﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻬﻨﺪﺳﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﻭ ﺗﻤﻮﯾﻞ ﺍﺯ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﮔﻤﺮﮎ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۸۵ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺘﻞ ﭘﻨﺞ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺑﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺯﯾﺎﺩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮐﻨﺎﺭﯼ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ، ﺑﺮﺍﯼ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺸﮑﻞ ﺁﻓﺮﯾﻦ ﺷﺪ. ﻋﺒﺪﺍﻟﺠﺒﺎﺭ ﺛﺎﺑﺖ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﮐﻞ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﻫﺘﻞ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﮐﺸﺎﻧﺪ، ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﯽ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﺁﻥ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺘﻞ ﻣﻮﻓﻖ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﯿﺰﺑﺎﻥ ﻣﯿﻬﻤﺎﻧﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﻭ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ

ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﻨﺪ ﭘﺎﺭﮎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻓﺘﺮﯾﻦ ﺁﻥ ﭘﺎﺭﮎ ﺗﺨﺖ ﺻﻔﺮ ﺍﺳﺖ. ﺗﺨﺖ ﺻﻔﺮ ﺩﺭ ﺩﺍﻣﻨﻪﻫﺎﯼ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻫﻤﻮﺍﺭ ﺷﻤﺎﻟﺸﺮﻕ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻭﺍﺯ ﻓﺮﺍﺯ ﺗﭙﻪﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﻣﻨﻈﺮﻩ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﮐﺮﺩ، ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺗﻬﺪﺍﺏ ﻭ ﻧﺎﻡ ﮔﺬﺍﺭﯼ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ. ﺭﻭﺍﯾﺖ ﺑﺮﻓﺮﺍﺯ ﺗﭙﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻭﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﻍ ﺗﺨﺖ ﺻﻔﺮ ﺍﺳﺖ، ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﺑﯿﮕﻢ ﻣﻠﮑﻪ ﻣﺸﻬﻮﺭ، ﺑﺨﻮﺍﻫﺶ ﭘﺪﺭﺵ ﻣﻼﺻﻔﺮﮔﺎﻭﭼﺮﺍﻥ ﺗﺨﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﻣﻼﺻﻔﺮ ﺑﺮﺁﻥ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ ﻭ ﭼﺮﯾﺪﻥ ﮔﻠﻪ ﮔﺎﻭ ﺭﺍ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﻭﭼﻮﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﯼ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻭﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺪﺍﺯ ﻭﺳﯿﻊ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺎﺭﮐﻬﺎﯼ ﻣﻠﺖ، ﺷﯿﺪﺍﯾﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﻣﯿﺮ ﺩﺍﻭﻭﺩ ﻭ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺗﻔﺮﯾﺤﯽ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺎﺭﮐﻬﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺎﺭﮎ ﺍﮐﻮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻋﻀﺎﯼ ﺍﮐﻮ ﺗﻬﺪﺍﺏ ﮔﺬﺍﺭﯼ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺯﯾﺎﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ. ﻫﺘﻞ ۵ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﮐﻪ ﻣﯿﺎﻥ ﺗﺨﺖ ﺻﻔﺮ ﻭ ﺑﺎﻍ ﻣﻠﺖ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﻈﺮﻩ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﻻﯼ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﺳﺖ. ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﻤﻌﻪﻫﺎ ﻭ ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪﻫﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﻏﺬﺍ ﻣﯽﺧﻮﺭﻧﺪ. ﻣﺮﺩﻡ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﯾﺮ ﻭﻻﯾﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻔﺮﯾﺢ ﻭ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮﯼ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺩﺍﺭﻧﺪ

ﻫﺮﺍﺕ ﺷﻬﺮﯼ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻨﺎﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﺳﮑﻨﺪﺭ ﻣﻘﺪﻭﻧﯽ، ﺍﺭﮒ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﻌﻪ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ، ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻨﺎﯼ ﻋﻈﯿﻢ ﺁﻥ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮐﻬﻦﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﺯﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﺍﻣﺎﮐﻦ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ. ﻓﺎﺭﺱﻫﺎ، ﺗﺮﮎﻫﺎ، ﻣﻐﻮﻝﻫﺎ ﻭ ﺍﺯﺑﮏﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺴﺨﯿﺮ ﺍﯾﻦ ﻗﻠﻌﻪ ﺟﻨﮕﯿﺪﻩﺍﻧﺪ. ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺤﻤﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺩﺍﻭﺩ ﺧﺎﻥ، ﺑﻮﺩﺟﻪﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺁﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺍﻭﺩﺧﺎﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺣﯿﺎ ﻭ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺷﺪ. ﺑﺮﺝ ﻭ ﺑﺎﺭﻭﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﯾﻦ ﻗﻠﻌﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺩﺳﺖﻫﺎ ﺩﯾﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺰﺭﮒ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﻬﺮﺕ ﺩﺍﺭﺩ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﮕﻔﺘﯽﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺯ ﻭ ﺑﻮﻡ ﺍﺳﺖ. ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﯿﺰ ﻋﺒﺎﺩﺗﮕﺎﻩ ﺁﺭﯾﺎﯾﯽﻫﺎﯼ ﯾﮑﺘﺎﭘﺮﺳﺖ ﺑﻮﺩﻩ، ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ۱۴۰۰ ﺳﺎﻝ ﻗﺪﻣﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺁﻥ ﺑﻪ ۴۶ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ۷۶۰ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﻣﯽﺭﺳﺪ. ﺍﯾﻦ ﺑﻨﺎﯼ ﺯﯾﺒﺎ ﻭ ﺷﮕﻔﺖ ﺍﻧﮕﯿﺰ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﻗﺪﻣﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۲۹ ﻫﺠﺮﯼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﯾﺶ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺩﯾﻦ ﺍﺳﻼﻡ، ﺍﺯ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﻌﺒﺪﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺪﻝ ﺷﺪ. ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﺭﮒ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ، ﮔﺎﺯﺭﮔﺎﻩ ﺷﺮﯾﻒ )ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻩ ﭘﯿﺮ ﻫﺮﺍﺕ(، ﺷﺎﻫﺮﺥ ﻣﯿﺮﺯﺍ، ﻣﻨﺎﺭﻩﻫﺎ، ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﺑﯿﮕﻢ ﻭ ﭼﺸﺖ ﺷﺮﯾﻒ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﻘﺒﺮﻩﻫﺎ ﻭ ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﻣﻮﻻﻧﺎ، ﺟﺎﻣﯽ، ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺨﺮ ﺭﺍﺯﯼ، ﺷﻬﺰﺍﺩﻩ ﻗﺎﺳﻢ، ﺷﻬﺰﺍﺩﻩ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ، ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺁﻏﺎ، ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻏﻠﻄﺎﻥ ﻭﻟﯽ، ﻣﻼ ﻭﺍﻋﻆ ﮐﺎﺷﻔﯽ، ﻣﻼ ﻧﺎﺳﻔﻨﺞ ﻭﺳﯿﺪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﻣﺨﺘﺎﺭ، ﻗﺪﻣﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺥ ﻫﺮ ﺑﺎﺯﺩﯾﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩﺍﯼ ﻣﯽﮐﺸﺪ. ﺣﻮﺽﻫﺎ ﻭ ﺁﺏ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﯿﺰ ﺍﺯ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻣﻬﻢ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﯽﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ. ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻓﻦ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻭ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ، ﺁﺏ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎﯼ ﻫﺮﺍﺕ، ﺑﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ، ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻭ ﻣﺰﺍﺭﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﭘﻬﻠﻮ ﻣﯽﺯﻧﺪ. ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﭘﻞ ﻣﺎﻻﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﻨﺎﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﺍﺯ ﭘﻞﻫﺎﯼ ﺯﯾﺒﺎ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﻫﺮﯾﺮﻭﺩ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺎﻻﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﭘﻞ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۵۰۵ ﻫﺠﺮﯼ ﻗﻤﺮﯼ )ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ۱۱۱۰ ﻣﯿﻼﺩﯼ( ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺳﻨﺠﺮ ﺳﻠﺠﻮﻗﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺷﮑﻠﯽ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻫﺴﺖ، ﺑﺎ ﺍﻧﺪﮎ ﺗﻔﺎﻭﺕ، ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۷۸ ﻣﯿﻼﺩﯼ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺣﻔﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ، ﭼﻬﺎﺭ ﮐﻨﯿﺴﻪ ﺑﻨﺎﻡ ﻣﻼ ﺁﺷﻮﺭ، ﻏﻮﻝ، ﯾﻮﺁﻭ ﻭ ﭼﻬﺎﺭﻣﯽ ﺑﺪﻭﻥ ﻧﺎﻡ، ﮐﺸﻒ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺭﺩﻭﺭﺍﻧﯽ ﻭ ﻣُﻬﻤﻨﺪﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ. ﺑﻌﺪﻫﺎ ﮐﻨﯿﺴﻪ ﻣﻼ ﺁﺷﻮﺭ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﮑﺘﺐ ﻭ ﮐﻨﯿﺴﻪ ﻏﻮﻝ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺴﺠﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻼﻝ ﻧﺎﻡ ﮔﺮﻓﺖ، ﻭﻟﯽ ﮐﻨﯿﺴﻪ ﯾﻮﺁﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺍﺻﻠﯽﺍﺵ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪﻩ. ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺰﺭﮒﺗﺮﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯾﻬﻮﺩﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻩﺍﺳﺖ ﻭ ﯾﻬﻮﺩﯾﺎﻥ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﯾﻬﻮﺩﯾﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﯾﻬﻮﺩﯾﺎﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ، ﮐﺎﺑﻞ، ﺑﻠﺦ ﻭ ﺑﻌﻀﺎً ﺩﺭ ﻏﺰﻧﯽ ﻣﯽﺯﯾﺴﺘﻪﺍﻧﺪ، ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺑﻮﺩﻭﺑﺎﺵ ﯾﻬﻮﺩﯾﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻗﺪﯾﻢ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﻣﺤﻠﻪٔ ﻣُﻬﻤﻨﺪﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﺗﯽ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ. ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﯾﻬﻮﺩﯾﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ، ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﯿﻞ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۴۸ ﻣﯿﻼﺩﯼ ﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﮓ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﯿﻞ ﻭ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﯾﻬﻮﺩﯾﺎﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻮﺩﺗﺎﯼ ﺛﻮﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۵۷ ﻭ ﺟﻨﮓﻫﺎﯼ ﺩﺍﺧﻠﯽ، ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﯾﻬﻮﺩﯼ ﺍﺯ ﻫﺮﺍﺕ ﺧﺎﺭﺝ ﮔﺮﺩﯾﺪﻧﺪ.]۲۷[ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﻭﯾﺮﺍﻥ ﺷﺪ. ﺑﺮﺧﯽ ﺩﯾﮕﺮﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺟﻨﮓﻫﺎﯼ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﯿﺮ ﻭ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻟﻄﻤﻪ ﺩﯾﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۲۰۰۸ ﺷﻬﺮ ﻗﺪﯾﻢ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﻧﺪﻩٔ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻣﯿﺮﺍﺙ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺁﺳﯿﺎ-ﺍﻗﯿﺎﻧﻮﺳﯿﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻋﻠﻤﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ )ﯾﻮﻧﺴﮑﻮ( ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺷﺪ

ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ، ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۶۷ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ، ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺩﮐﺘﺮ ﻧﺠﯿﺐﺍﻟﻠﻪ، ﺗﺄﺳﯿﺲ ﺷﺪ. ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ، ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺑﻮﺩ. ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﻢﺍﮐﻨﻮﻥ ﯾﺎﺯﺩﻩ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ، ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﯾﺮ ﺩﺍﺭﺩ: ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻋﺎﻣﻪ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺣﯿﻮﺍﻧﯽ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﻫﻨﺮﻫﺎ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺩﺍﻧﺶ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺯﺭﺍﻋﺖ (ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﯼ) ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺳﺎﯾﻨﺲ (ﻋﻠﻮﻡ) ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺷﺮﻋﯿﺎﺕ (ﺍﻟﻬﯿﺎﺕ) ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﭘﯿﺪﺍﮔﻮﮊﯼ (ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ)

ﻣﺪﺭﺳﻪﻫﺎﯼ ﻫﺮﺍﺕ ﻟﯿﺴﻪ ﺳﯿﻔﯽ ﻫﺮﻭﯼ ﻟﯿﺴﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻟﯿﺴﻪ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻟﯿﺴﻪ ﻋﺎﻟﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﻟﯿﺴﻪ ﺍﻣﯿﺮ ﻋﻠﯽ ﺷﯿﺮﻧﻮﺍﯾﯽ ﻟﯿﺴﻪ ﺟﺎﻣﯽ ﻟﯿﺴﻪ ﻣﺤﺠﻮﺑﻪ ﻫﺮﻭﯼ ﻟﯿﺴﻪ ﻣﻬﺮﯼ ﻫﺮﻭﯼ ﻟﯿﺴﻪ ﻫﺎﺗﻮﻥ ﻫﺮﻭﯼ ﻟﯿﺴﻪ ﺯﺭﺍﻋﺖ ﻟﯿﺴﻪ ﺗﺠﺮﺑﻮﯼ ﻟﯿﺴﻪ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﻫﺎﺗﻔﯽ ﻟﯿﺴﻪ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﻟﯿﺴﻪ ﺫﮐﻮﺭ ﺑﺎﻟﯿﺎﻥ ﻟﻴﺴﻪ ﻗﻮﺳﻨﺎﻥ ﻟﯿﺴﻪ ﻋﺎﻟﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻫﺮﯼ ﻟﯿﺴﻪ ﺧﻮﺟﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﺟﺎﺩﻩ ﻣﻬﺒﺲ ﺍﺳﺘﺎﺩﺷﻔﯿﻊ

ﻣﺴﻮﻭﻟﯿﻦ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻫﺰﺍﺭ ﺯﻥ ﺩﺭ ﺳﯿﺰﺩﻩ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺎﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ، ﻭﺭﺯﺵ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺍﻭ ﻫﻢ ﭼﻨﺎﻥ ﮔﻔﺘﻪﺍﺳﺖ ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺯﻥ ﻭ ﺩﺧﺘﺮ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺛﺒﺖ ﻧﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﭘﺬﯾﺮﺵ، ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﯼ ﺑﻌﺪﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺍﻭ ﺿﻤﻦ ﺧﺮﺳﻨﺪﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﮔﻔﺖ" :ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺣﻖ ﻣﺴﻠﻢ ﺯﻥﻫﺎ ﺍﺳﺖ. ﺍﮐﺜﺮ ﻓﺎﻣﯿﻠﻬﺎ ﻣﺸﻮﻕ ﺩﺧﺘﺮﺍﻧﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﯿﺸﺒﺮﺩ ﻭﺭﺯﺵ ﻫﺴﺘﻨﺪ

ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻮِﯾﮋﻩ ﭘﺲ ﺳﻘﻮﻁ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺭﺷﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺭﺷﺘﻪ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺴﮑﺘﺒﺎﻝ، ﻭﺍﻟﯿﺒﺎﻝ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﻭ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﯼ ﺭﺯﻣﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺗﻨﺪﺭﻭﺍﻥ ﻣﻮﺟﻪ ﺷﺪ. ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺗﯽ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﺍﻟﯿﺒﺎﻝ ﻭ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭﻻﯾﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮐﺮﺩﯾﺪ. ﺍﺣﻤﺪ ﺳﻤﯿﻊ ﺣﺴﻦ ﺯﺍﺩﻩ ﺭﯾﯿﺲ ﻓﺪﺭﺍﺳﯿﻮﻥ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﻭﻻﯾﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻭﻻﯾﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻭ ﺳﻤﯿﻨﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﺭﺍ ﺩﺍﯾﺮ ﮐﺮﺩﻩﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻭﺭﺯﺷﮑﺎﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺭﺷﺘﻪ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﯿﻦ ﻭﻻﯾﺘﯽ ﻫﻢ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻧﺎﻫﯿﺪ ﭘﯿﺮﻭﺯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺭﺷﺘﻪ ﺷﻮﺗﻮﮐﺎﻥ ﮐﺎﺭﺍﺗﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﮐﺎﺭﺍﺗﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﭼﻨﺪﯼ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ ﮔﻔﺖ

ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻭﻻﯾﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻭﺭﺯﺷﮑﺎﺭﺍﻥ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻭﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﺳﺖ. ﻭﺯﺭﺷﮑﺎﺭﺍﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺯﯾﺮ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺁﻣﺮﯾﺖ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺩﺍﺭﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺭﯾﺎﺳﺖ ﺍﻟﻤﭙﯿﮏ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﯼ ﺑﺎ ﺗﻮﭖ ﺑﻪ ﻭﯾﮋﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ، ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﯼ ﺭﺯﻣﯽ ﻭ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺍﺳﺖ. ﺗﯿﻢﻫﺎﯼ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻫﺮﺍﺕ، ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻫﺮﺍﺕ، ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻫﺮﺍﺕ، ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﻫﺮﺍﺕ، ﭘﺎﻣﯿﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﯿﻢ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۸۵ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺯﯾﺮ ﻧﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﯽ ﺷﺪ، ﺗﯿﻢ ﻫﺎﯼ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﺎ ﻫﻔﺖ ﻭ ﭘﺎﻣﯿﺮ ﺑﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﯽ ﭘﺮ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺗﺮﯾﻦ ﺗﯿﻢ ﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ . ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﯾﮏ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮﯼ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﯿﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻭﻝ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ. ﯾﮏ ﻣﺠﻤﺘﻊ ﺑﺰﺭﮒ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻬﺪﺍﺏ ﮔﺬﺍﺭﯼ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﺩﺭﺳﺎﻝ۱۳۸۸ ﺑﻪ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﯼ ﺭﺳﯿﺪﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﯼ ﻓﻮﺗﺴﺎﻝ ،ﺷﻄﺮﻧﺞ ﻭ ﭘﯿﻨﮏ ﭘﻨﮏ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻭﻻﯾﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﺳﺖ. ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮﯾﻦ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﻭﺭﺯﺷﮑﺎﺭﺍﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ

ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﺍﻑ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎﻥ ﻭﺻﻞ ﺷﻮﺩ

ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﭘﮕﺮﺍﻡ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻈﺎﻣﯿﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻫﯿﭻ ﭘﺮﻭﺍﺯﯼ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ، ﺍﯾﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﭘﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﺍﯾﺎﻻﺕ ﻣﺘﺤﺪﻩ ﺍﻣﺮﯾﮑﺎ ﻭ ﻣﺘﺤﺪﺍﻧﺶ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻤﺒﺎﺭﺍﻥ ﺷﺪﯾﺪﯼ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻫﻮﺍﭘﯿﻤﺎﻫﺎﯼ ﺑﻤﺐ ﺍﻓﮕﻦ ﺭﻭﺳﯽ ﺑﺠﺎ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﺷﺪﻧﺪ

ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ {ﻣﯿﺪﺍﻥ ﻫﻮﺍﯾﯽ} ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ۱۳ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﮔﺬﺭﻩ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ، ﺍﯾﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻭ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩﻫﺎﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺧﻮﺑﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﯿﺴﺖ. ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺳﻪ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺍﺯ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﮐﺎﺑﻞ، ﻗﻨﺪﻫﺎﺭ، ﻣﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﯿﻤﺮﻭﺯ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺭﻭﺯ ﯾﮏ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﺍﺯ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ. ﺍﻣﺎ ﭘﺮﻭﺍﺯﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﮐﻤﮏ ﺭﺳﺎﻧﯽ ﻭ ﻧﻈﺎﻣﯿﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺳﯽ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﻣﯽﺭﺳﺪ.

ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺩﻭ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺩﻭﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽﻫﺎﯼ ﮔﺬﺭﻩ ﻭ ﺷﯿﻨﺪﻧﺪ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻧﺪ. ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺮﻭﺍﺯﻫﺎﯼ ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯽ ﻭ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺷﯿﻨﺪﻧﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺮﻭﺍﺯﻫﺎﯼ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ

ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪﯼ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺭﺍﻩﺳﺎﺯﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﺮ ﭼﻬﺎﺭﺭﺍﻩ ﺍﺻﻠﯽ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﺗﺮﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩﻫﺎﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﺗﻮﺭﻏﻨﺪﯼ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ۲۰۰ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎﻥ ﻭﺻﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﺍﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺳﺎﺑﻖ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻭﺳﺎﯾﻂ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺍﺯ ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻋﺒﻮﺭ ﺗﺎﻧﮏﻫﺎﯼ ﺟﻨﮕﯽ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺟﻨﮓ ﺑﺎﻋﺚ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻣﺪﻥ ﺧﺴﺎﺭﺍﺗﯽ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﺷﺪ ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺍﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺷﺪ. ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ۱۱۰ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﻠﻌﻪ، ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺳﺎﺯﺩ ﺍﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﮐﻤﮏﻫﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻋﻤﺎﺭ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺷﺪﻩٔ ﻫﺮﺍﺕ - ﮐﺎﺑﻞ، ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﻮﺑﯽ، ﺷﺮﻗﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭﺻﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﺍﯾﻦ ﺑﺰﮔﺮﺍﻩ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﻨﺪﯼ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺭﻣﻠﮏ )ﯾﺎ ﺍﺭﻣﻠﻎ( ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ، ﺍﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺯﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﺭﺍﻩﻫﺎﯼ ﻏﺮﺏ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﺭﺍﻫﺴﺎﺯﯼ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ۱۱۵ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺷﺪ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﻬﺮ ﻗﻠﻌﻪ ﻧﻮ ﻣﺮﮐﺰ ﻭﻻﯾﺖ ﺑﺎﺩﻏﯿﺲ ﺍﻣﺘﺪﺍﺩ ﯾﺎﺑﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎ ﻏﺮﺏ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﻝ ﮐﺸﻮﺭ ﻭﺻﻞ ﮐﻨﺪ. ﺍﯾﻦ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﻠﻌﻪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺷﺎﻫﺮﺍﻩ ﺯﻣﯿﻨﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺎﺟﯿﮑﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ

ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺗﺮﺍﺑﺮﯼ ﺑﻬﺘﺮﯼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺭﺍﻩﻫﺎﯼ ﺯﻣﯿﻨﯽ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﻬﺎﺭ ﺷﺎﻫﺮﺍﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻭﻻﯾﺖﻫﺎﯼ ﻭﻻﯾﺖ ﺑﺎﺩﻏﯿﺲ، ﻭﻻﯾﺖﻫﺎﯼ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭﺻﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﯾﮏ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻭ ﯾﮏ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯽ ﺍﺳﺖ، ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﺍﻑ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭﺻﻞ ﺷﻮﺩ

ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺷﻬﺮ ﺟﺪﯾﺪ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﺷﻬﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ، ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺟﺪﯾﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﻧﻮ ﺑﺎ ﺳﺒﮏ ﻧﻮﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺷﻬﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺠﺎﺯ ﻧﯿﺴﺖ. ﺷﻬﺮ ﺟﺪﯾﺪ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺻﻠﯽ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻭ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺩﻫﺪ، ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﮑﺮﺁﺑﺎﺩ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﯽ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ، ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﻣﺪﺭﻥ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﯿﺰ ﺷﻬﺮ ﺟﺪﯾﺪ ﻭ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﭼﻬﺮﻩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﺳﺖ. ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﻭ ﺷﻤﺎﻝ ﻏﺮﺏ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺷﻬﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺤﯽ ﺁﻥ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎﻟﻎ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ۶۲ ﺩﺭﺟﻪ ۲۰ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﻃﻮﻝ ﺷﺮﻗﯽ ﻭ۳۴ ﺩﺭﺟﻪ ﻭ ۴۵ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﻋﺮﺽ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺑﺨﺶ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ. .1 ﻣﺤﻠﻪ ﻗﻄﺒﭽﺎﻕ: ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﺯﺍﻩ ﻣﻠﮏ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﻮﻕ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ. .2 ﻣﺤﻠﻪ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﻣﺼﺮﯼ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺧﻮﺵ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺸﺮﻕ ﺷﻬﺮ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭﺳﻮﻕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯿﺒﺎﺑﺪ. .3 ﻣﺤﻠﻪ ﺑﺎﺭﺩﺭﺍﻧﯽﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻏﺮﺏ ﺁﻏﺎﺯ ﻭﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﻮﻕ ﻭﺻﻞ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ. .4 ﻣﺤﻠﻪ ﺑﺮﺝ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻗﻨﺪﻫﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﻭﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺷﻬﺮ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭﺳﻮﻕ ﻣﯽﺭﺳﺪ.]۲۴[ ﺷﻬﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺩﮐﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﮐﻬﻦ ﻭ ﺩﺍﻻﻥﻫﺎﯼ ﺗﻮ ﺩﺭ ﺗﻮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﯾﺪﻥ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﭼﻨﺪﯼ ﻗﺒﻞ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ، ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺁﺳﯿﺐﻫﺎﯼ ﺟﺪﯼ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ، ﮐﻤﯿﺴﯿﻮﻧﯽ ﻣﺮﮐﺐ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺘﯽ، ﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻭ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮﻥ، ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺷﻬﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺨﺶ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻨﯿﺎﺩ ﺁﻗﺎﺧﺎﻥ، ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺣﺘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎﯼ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﻭ ﺩﻭ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻢ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﯿﺴﺖ

ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﺎﻣﻞ ۱۲ ﻧﺎﺣﯿﻪﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﻣﺪﯾﺮ ﺁﻥ ﻧﺎﺣﯿﻪﺍﺳﺖ. ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﻢ ﻣﺤﻤﺪﺳﻠﯿﻢ ﺗﺮﻩﮐﯽ ﺍﺳﺖ. ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﻧﻮﺍﺣﯽ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﮔﺎﻧﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﯾﮏ ﺍﻟﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﻧﺎﻣﮕﺬﺍﺭﯼ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ. ﻣﻌﺮﻭﻑﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺷﺮﻕ ﺷﻬﺮ، ﺟﮑﺎﻥ ﻭ ﻧﻮ ﺁﺑﺎﺩ، ﺩﺭ ﻣﺮﮐﺰ ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺎﺭ ﺭﺍﻫﯽ ﻣﺴﺘﻮﻓﯿﺖ، ﺷﻬﺮ ﻧﻮ، ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺷﻬﺮ ﻗﻮﻝ ﺍﺭﺩﻭ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺨﺖ ﺻﻔﺮ، ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺷﻬﺮ ﺩﺭﺏ ﻣﻠﮏ ﻭ ﺑﺮﺍﻣﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﻬﺮ ﺑﮑﺮ ﺁﺑﺎﺩ، ﺩﺭﺏ ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺩﺭﺏ ﻣﻠﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ

ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪﯼ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ: ...» ﻭ ﺩﺭ ﺳﻮﺍﺩ ﻫﺮﯼ ﺻﺪ ﻭ ﺑﯿﺴﺖ ﻟﻮﻥ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻟﻄﯿﻒ ﺗﺮ«. ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﯾﻦ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻓﺨﺮﯼ، ﻟﻌﻞ، ﮐﺸﻤﺸﯽ، ﻋﺴﮑﺮﯼ، ﺣﺴﯿﻨﯽ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ. ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺍﻧﮕﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﻣﯽﭼﯿﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﯽﺁﯾﺪ »ﺭَﻭﭼﻪ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺨﺶﻫﺎﯼ ﮐﻮﭼﮏ ﯾﮏ ﺧﻮﺷﻪٔ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﮔﻔﺘﺎﺭﯼ »ﺗﻠﯿﺲ« ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﺏ ﯾﺎ ﺳﯿﺨﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺷﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺧﻮﺭﺩﻥ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ »ﺧﺠﻮﻡ« ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ. ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻗﺪﯾﻢ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻣﺮﻏﻮﺏ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺷﺮﺍﺏ {ﻣﯽ} ﺳﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﻣﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺍﺯ ﻗﺒﯿﻞ:ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻓﺨﺮﯼ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻟﻌﻞ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﮐﺸﻤﺸﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻋﺴﮑﺮﯼ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﭘﻮﺷﻨﮕﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺣﺴﯿﻨﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺭﻭﭼﻪ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻟﻮﻏﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺻﺎﺣﺒﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﮐﺲ ﻧﺪﺍﺭﻩ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺁﺑﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻣﺴﮑﻪ، ﺍﻧﮕﻮﺭ ﺷﻨﮕﻮﻝ ﺧﺎﻧﯽ، ﺍﻧﮕﻮﺭﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ _ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺧﺮﺑﺰﻩ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺯﺭﺩﺁﻟﻮ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻧﺎﺭ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﻬﯽ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻧﺠﯿﺮ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﺎﺩﺍﻡ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺗﻮﺕ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺷﻔﺘﺎﻟﻮ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺁﻟﻮ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﯿﺐ، ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻧﺎﮎ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﮔﺮﺩﻭ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻣﺮﻭﺩﻭ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ.

ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺮﺯ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﺎ ﺩﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻭ ﺑﻨﺪﺭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﻠﻌﻪ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺗﻮﺭﻏﻨﺪﯼ {ﺳﯿﺎﻩ ﺗﭙﻪ} ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺻﻠﯽ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﮐﺴﺐ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺍﺟﻨﺎﺱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﯽ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﺭﺯﺍﻧﺘﺮ ﺍﺳﺖ، ﺷﻬﺮﮎ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﮔﻤﺮﮎ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﺑﻨﺎ ﺷﺪ، ﺩﻫﻬﺎ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪﯼ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮﮎ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺍﻧﺪ ۱ ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍﯾﯽ ۲ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ ۳ ﻗـﻨـﺪ ﻭ ﺷﮑﻼﺕ ۴ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼ ﭘﻠﯽ ﻭﺍﺗﻠﯿﻦ ۵ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﺍﺕ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ۶ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﭼﻮﺏ ۷ ﻧﻮﺷﺎﺑﻪ ﺳﺎﺯﯼ ۸ ﺭﻧﮓ ﺳﺎﺯﯼ ﻭ ﻣﻮﺍﺩ ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ۹ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻭ ﻣﻮﻧﺘﺎﮊ ﻣﻮﺗﻮﺭﺳﯿﮑﻠﺖ ۱۰ ﺑﺮﻕ ﺭﺳﺎﻧﯽ ۱۱ ﺳﻨﮕﺒﺮﯼ ۱۲ ﻓﻠﺰﮐﺎﺭﯼ ﻭ ﻓﻠﺰﺍﺕ ۱۳ ﭘﻮﺳﺖ ﻭ ﭼﺮﻡ ﮔﻤﺮﮎ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﯽﺭﻭﺩ.

ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺑﻪ ﭘﯿﺮ ﻫﺮﺍﺕ، ﻋﺎﺭﻑ ﻭ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺪﻩٔ ﭘﻨﺠﻢ ﻫﺠﺮﯼ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺟﺎﻣﯽ، ﭼﺎﻣﻪ ﺳﺮﺍ {ﺷﺎﻋﺮ} ﺳﺪﻩٔ ﻧﻬﻢ ﻫﺠﺮﯼ ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺨﺮ ﺭﺍﺯﯼ، ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺪﻩٔ ﺷﺸﻢ ﻫﺠﺮﯼ ﮐﻤﺎﻝﺍﻟﺪﯾﻦ ﺑﻬﺰﺍﺩ، ﻧﻘﺎﺵ ﻭ ﻣﯿﻨﯿﺎﺗﻮﺭﯾﺴﺖ ﻋﺼﺮ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﻏﯿﺎﺙﺍﻟﺪﯾﻦ ﻧﻘﺎﺵ، ﻧﻘﺎﺵ ﻭ ﻣﯿﻨﯿﺎﺗﻮﺭﯾﺴﺖ ﻋﺼﺮ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﺍﻣﯿﺮ ﻋﻠﯿﺸﯿﺮﻧﻮﺍﯾﯽ، ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻋﺮ ﻋﺼﺮ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﻣﯿﺮﻋﻠﯽ ﻫﺮﻭﯼ، ﺧﻮﺷﻨﻮﯾﺲ ﻋﺼﺮ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺣﺴﯿﻦ ﻭﺍﻋﻆ ﮐﺎﺷﻔﯽ، ﻭﺍﻋﻆ ﻋﺼﺮ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﻣﯿﺮﺧﻮﺍﻧﺪ، ﻣﻮﺭﺥ ﻋﺼﺮ ﺗﯿﻤﻮﺭﯾﺎﻥ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩﺑﯿﮕﻢ، ﻫﻤﺴﺮ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺷﺎﻫﺮﺥ ﺗﯿﻤﻮﺭﯼ، ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﻧﯿﮑﻮﮐﺎﺭ ﻭ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭ ﻣﻌﯿﻦ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻫﺮﺥ ﺗﯿﻤﻮﺭﯼ، ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺗﯿﻤﻮﺭﯼ ﻭ ﺷﺎﻫﯽ ﻫﻨﺮﭘﺮﻭﺭ ﻭ ﺍﺩﺏ ﺩﻭﺳﺖ ﺷﺎﻩ ﻋﺒﺎﺱ ﯾﮑﻢ، ﻧﺎﻣﺪﺍﺭﺗﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮﯾﺎﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺻﻔﻮﯼ ﺳﺎﺗﯽﺑﺮﺯﻥ، ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺮﯾﻮﺍ، ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺩﺍﺭﯾﻮﺵ ﺳﻮﻡ، ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻩ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﯽ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺑﻮﺍﻟﻮﻟﯿﺪ، ﻭﺍﻋﻆ ﺳﺪﻩٔ ﺳﻮﻡ ﻫﺠﺮﯼ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻋﻠﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻐﺪﺍﺩﯼ، ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺪﻩٔ ﺳﻮﻡ ﻫﺠﺮﯼ ﻓﻮﺷﻨﺠﯽ ﻫﺮﻭﯼ، ﻋﺎﺭﻑ ﺳﺪﻩٔ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻫﺠﺮﯼ ﺷﻬﺰﺍﺩﻩ ﻗﺎﺳﻢ، ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺩﮔﺎﻥ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺷﻬﺰﺍﺩﻩ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ، ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺩﮔﺎﻥ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺁﻏﺎ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻏﻠﻄﺎﻥ ﻭﻟﯽ، ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﻣﻼ ﻧﺎﺳﻔﻨﺞ ﺳﯿﺪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﻣﺨﺘﺎﺭ، ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻣﺸﺎﯾﺦ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺑﻮﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﻫﺮﻭﯼ، ﺍﺯ ﻣﺸﺎﯾﺦ ﺗﺼﻮﻑ ﺳﯿﻔﯽ ﻫﺮﻭﯼ، ﻣﻮﺭﺥ ﺳﺪﻩٔ ﻫﺸﺘﻢ ﻫﺠﺮﯼ ﻭ ﻣﺆﻟﻒ ﺗﺎﺭﯾﺦﻧﺎﻣﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﻋﻄﺎﺭﻫﺮﻭﯼ، ﺧﻮﺷﻨﻮﯾﺲ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺳﻌﺎﺩﺗﻤﻠﻮﮎ ﺗﺎﺑﺶ، ﺷﺎﻋﺮ، ﻭ ﺑﯿﺪﻝ ﺷﻨﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﺮﺍﺗﻌﻠﯽ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﻫﺮﻭﯼ ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ﺷﯿﺦ ﺍﻟﺸﻌﺮﺍﺀ، ﭼﺎﻣﻪ ﺳﺮﺍ{ﺷﺎﻋﺮ} ﺻﺎﺑﺮ ﻫﺮﻭﯼ، ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﮐﺮﯾﻢ ﻫﺮﻭﯼ، ﺩﻭﺗﺎﺭ ﻧﻮﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺸﻌﻞ، ﻣﯿﻨﯿﺎﺗﻮﺭﯾﺴﺖ ﺳﯿﺪﺍﯼ ﮐﺮﺧﯽ، ﺷﺎﻋﺮ ﻧﺎﺩﯾﺎ ﺍﻧﺠﻤﻦ، ﺷﺎﻋﺮ ﻣﯿﺮﻋﺰﯾﺰﺍﻟﺤﻖ ﺿﻌﯿﻔﯽ ﺣﺴﯿﻨﯽ،ﺣﻘﻮﻗﺪﺍﻥ،ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ،ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﭼﺎﻣﻪ ﺳﺮﺍ)ﺷﺎﻋﺮ

ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﮐﻦ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺎﻥ ۳۰٪ ﺭﺍ ﺷﯿﻌﯿﺎﻥ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﻭ ۷۰ ٪ ﺭﺍ ﺳﻨﯽﻫﺎﯼ ﺣﻨﻔﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ.ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻫﺮﺍﺕ، ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻟﻐﯿﺎﺙ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﻫﺎﯼ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ، ﺑﻪ ﺣﺪﯼ ﮐﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺣﺘﯽ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﮐﻨﺴﺮﺕ ﻫﺎﯼ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ. ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﻫﺎﯼ ﺗﻨﺪ ﻭ ﺗﯿﺰ، ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﺠﯿﺐ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺍﺳﺖ. ﻧﯿﻤﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺮﻗﻊ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ

ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻫﻬﺎﯼ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻭﻟﯿﺎ ﻭ ﻋﻠﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﯼ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻩ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ »ﭘﯿﺮ ﻫﺮﺍﺕ«، ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺻﻮﻓﯽ ﻫﺮﺍﺕ، ﻣﯿﺮﻋﺒﺪﺍﻟﻮﺍﺣﺪ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﻏﺎ ﻭ... ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺫﮐﺮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ. ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻩ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﮔﺎﺯﺭﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺷﺎﻫﺮﺥ ﺗﯿﻤﻮﺭﯼ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺍﻭﻟﯿﺎﺀ ﺍﻟﻠﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ، ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﮐﺎﻧﻮﻥ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮﺩﻩ، ﻋﻠﻤﺎﺀ ﻭ ﻓﻀﻼﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ ﭘﺮﻭﺭﺍﻧﯿﺪﻩﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺯﯾﺮ ﻧﺎﻡ ﺷﻤﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺯﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﯾﺎ ﺯﯾﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺁﻣﺪﻩﺍﺳﺖ:

ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﮐﻦ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺎﻥ ۳۰٪ ﺭﺍ ﺷﯿﻌﯿﺎﻥ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﻭ ۷۰ ٪ ﺭﺍ ﺳﻨﯽﻫﺎﯼ ﺣﻨﻔﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ.ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻫﺮﺍﺕ، ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻟﻐﯿﺎﺙ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﻫﺎﯼ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ، ﺑﻪ ﺣﺪﯼ ﮐﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺣﺘﯽ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﮐﻨﺴﺮﺕ ﻫﺎﯼ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ. ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﻫﺎﯼ ﺗﻨﺪ ﻭ ﺗﯿﺰ، ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﺠﯿﺐ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺍﺳﺖ. ﻧﯿﻤﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺮﻗﻊ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ

ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺮﺍﺕ ۳۹۷۵۰۰ ﺗﻦ ﺍﺳﺖ° (ﺗﺨﻤﯿﻦ ﺳﺎﻝ ۲۰۰۹.) ﺗﺨﻤﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻗﻮﻣﯿﺘﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻭﻟﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﭘﺎﺭﺳﯽ ﺯﺑﺎﻧﺎﻥ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﺎﺭﺳﯽ ﺯﺑﺎﻧﺎﻥ ﺧﺎﻭﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﺨﻤﯿﻦ ﺳﺎﻝ ۲۰۰۳ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺟﻐﺮﺍﻓﯿﺎﯼ ﻣﻠﯽ ٬ ۸۵٪ ﺑﺎﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﺎﺟﯿﮏﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﭘﺸﺘﻮﻥﻫﺎ ﺑﺎ ۱۰٪ ٬ ﻫﺰﺍﺭﻩﻫﺎﯼ ﺷﯿﻌﻪ ﺑﺎ ۲٪ ٬ ﺍﺯﺑﮏﻫﺎ ۲٪ ﻭ ﺗﺮﮐﻤﻦﻫﺎ ﻧﯿﺰ ۱٪ ﺩﯾﮕﺮ ﺳﺎﮐﻨﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ.

ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﯿﺰ ﺷﻬﺮﺕ ﺩﺍﺭﺩ، ﺷﻬﺮﺕ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻡ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ، ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﮔﺎﻥ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪﻫﺎ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﯾﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ. ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ، ﻫﻨﺮﯼ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺎﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﯼ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﺕ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ ﻫﺮﺍﺕ، ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﮔﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺭﺍ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻮ ﺷﻌﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﮕﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ. ﺭﯾﯿﺲ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺟﺎﯾﯽ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ. ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺩﺑﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ ﻣﻬﺘﺎﺏ، ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻧﺎﻇﻢ ﻫﺮﻭﯼ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﻣﻌﺮﻑ ﻧﯿﺰ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﯼ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺷﻤﺎﺭ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺁﻫﻨﮓ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺍﻫﻞ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑﺗﺮﯾﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﻮﻫﺎﺏ ﻣﺪﺩﯼ، ﺍﻣﯿﺮ ﺟﺎﻥ ﺻﺒﻮﺭﯼ، ﺍﺳﺪ ﺑﺪﯾﻊ، ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺧﻮﺷﻨﻮﺍﺯ، ﺟﻠﯿﻞ ﺍﺣﻤﺪ ﺩﻝ ﺁﻫﻨﮓ، ﺗﻮﺍﺏ ﺁﺭﺵ، ﻭﻟﯽ، ﻣﮋﺩﻩ ﺟﻤﺎﻟﺰﺍﺩﻩ، ﻏﺰﺍﻝ ﻭ ﺷﮑﯿﺐ ﻣﺼﺪﻕ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺗﺤﺖ ﻧﺎﻡ { ﺩﺳﭙﻴﻨﯽ ﺍﺩﯼ ﺗﻮﻟﻨﻪ} ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﺸﺘﻮ ﻭ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺸﺘﻮ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﯾﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺷﺪ، ﮐﺎﺭ ﻫﺎﯼ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ

ﺑﺎﺩﻫﺎﯼ ﯾﮑﺼﺪ ﻭ ﺑﯿﺴﺖ ﺭﻭﺯﻩٔ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻥ ﻣﺮﮐﺰ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﻠﻨﺪ ﺩﺭ ﺳﻔﯿﺪﮐﻮﻩ ﻭ ﻣﺮﮐﺰ ﻓﺸﺎﺭ ﭘﺴﺖ ﻭﺍﺩﯼ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻮﻗﻮﻉ ﻣﯽﭘﯿﻮﻧﺪﺩ ﻭ ﻣﺪﺕ ﯾﮑﺼﺪ ﻭ ﺑﯿﺴﺖ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺍﻭﺍﯾﻞ ﺟﻮﺯﺍ ﺍﻟﯽ ﺍﻭﺁﺧﺮ ﺳﻨﺒﻠﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ

ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍﯾﯽ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﺍﺳﺖ، ﺑﻬﺎﺭﯼ ﺩﻟﭙﺬﯾﺮ، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﺩﻫﺎﯼ ﺯﯾﺎﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺩﻫﺎﯼ ۱۲۰ ﺭﻭﺯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﻧﺪ، ﭘﺎﯾﯿﺰﯼ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﻭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻧﯽ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺳﺮﺩ ﺍﺳﺖ. ﺗﻨﻬﺎ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ۱۳۸۶ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺨﺖﺗﺮﯾﻦ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺭﺍﯾﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺎﯾﺖ ﺭﺳﻤﯽ ﻭﻻﯾﺖ ﻫﺮﺍﺕ، ﯾﮑﻬﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺎﺩﻫﺎﯼ ۱۲۰ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﺪﺕ ﮔﺮﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﺎﻫﺪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺳﺮﺩﯼ ﻫﻮﺍ ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺷﺐ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ.

ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﻭ ﺷﺮﻕ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺍﻗﻠﯿﻢ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ۱۰- ﺩﺭﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮﺍﺩ ﻫﻢ ﻣﯽﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎﺭﺍﻥﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻑﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺑﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﻫﻮﺍ ﮔﺮﻡ ﻭ ﮔﺎﻫﯽ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺑﻪ ۳۸ ﺩﺭﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮﺍﺩ ﻣﯽﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ ﻫﻢ ﻫﻮﺍ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﻭ ﺩﻟﭙﺬﯾﺮ ﺍﺳﺖ

ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﯽﻫﺎﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﺭﺍ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻩﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻭﻻﯾﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﻬﺘﺮﯼ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۸۴ ﺣﺎﻣﺪ ﮐﺮﺯﯼ، ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﻣﻘﺘﺪﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﻤﺖ ﺳﺒﮑﺪﻭﺵ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﺴﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪ، ﺳﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﯿﺮﺧﻮﺍﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ، ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﯿﺮﺧﻮﺍﻩ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﯾﺎﻓﺖ ﺗﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﯾﮏ ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﯿﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺍﻧﻮﺭﯼ ﺭﻫﺒﺮ ﺣﺰﺏ ﺣﺮﮐﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮﺩ. ﺳﯿﺪ ﺍﻧﻮﺭﯼ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻭﺍﻟﯽ ﺑﺎ ﮔﺮﺍﯾﺶ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺷﯿﻌﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻘﺮﺭ ﯾﺎﻓﺖ. ﺍﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﺤﻤﺪ ﯾﻮﺳﻒ ﻧﻮﺭﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ، ﺍﻭ ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻤﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻭﻻﯾﺖ ﺍﯾﻔﺎﯼ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺍﮐﺘﺮ ﺩﺍﻭﻭﺩ ﺷﺎﻩ ﺻﺒﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﭘﺴﺖ ﻣﻘﺮﺭ ﺷﺪ، ﺁﻗﺎﯼ ﺻﺒﺎ ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ. ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺎ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻫﺎﻥ ﭘﻮﻟﯿﺲ ﺩﺭ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺁﺩﻡ ﺭﺑﺎﯾﯽ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭ ﺍﻋﺘﺼﺎﺏ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﮐﻨﺎﺭ ﺷﺪﻧﺪ. ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﭘﻠﯿﺲ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﺎﻓﯽ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ. ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻠﯿﻢ ﺗﺮﻩ ﮐﯽ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ، ﺍﺧﯿﺮﺍً ﺑﺮﻭﺯ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﯿﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﻟﻮﯼ ﺧﺪﺍﺩﺍﺩ ﺻﺎﻟﺢ ﺩﻭ ﭼﻬﺮﻩ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬﺍﺭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﻋﺰﻝ ﻭ ﻧﺼﺐ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻧﯿﻤﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻧﻘﺶ ﺑﺎﺭﺯﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ

ﺑﺎ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ ﺣﺎﻣﺪ ﮐﺮﺯﯼ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﺍﮐﺘﺒﺮ ﺳﺎﻝ ۲۰۰۵، ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺯﯾﺮ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺳﯿﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺍﻧﻮﺭﯼ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺟﺪﯾﺪ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ، ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۸۸ ﺩﺍﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﯾﻮﺳﻒ ﻧﻮﺭﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺑﺠﺎﯼ ﺳﯿﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺍﻧﻮﺭﯼ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﯾﻮﺳﻒ ﻧﻮﺭﺳﺘﺎﻧﯽ ﺩﺍﮐﺘﺮ ﺩﺍﻭﺩ ﺻﺒﺎ ﺑﻪ ﺣﯿﺚ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ. ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻃﯽ ﺩﻭﺳﺎﻝ ﺍﺧﯿﺮ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﭘﻠﻪ ﻫﺎﯼ ﺷﮕﻮﻓﺎﯾﯽ ﻭ ﺗﺮﻗﯽ ﺭﺍ ﺗﻨﺪﺗﺮ ﺑﭙﯿﻤﺎﯾﺪ. ﺑﺪﻧﺒﺎﻝ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﯼ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺭﺷﺪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﺍﮐﺘﺮ ﺻﺒﺎﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪﻩ، ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻇﺮﻑ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺍﻋﻤﺎﺭ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﻫﺎﯼ ﻋﻈﯿﻢ ﺯﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻘﺸﯽ ﻣﻬﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺎﺷﺪ.ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﯿﺘﻮﺍﻥ ﺑﺮ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺳﻬﻮﻟﺘﻬﺎﯼ ﺷﺎﻫﺮﺍﻩ ﻫﺎ ﻭ ﻣﯿﺪﺍﻥ ﻫﻮﺍﯾﯽ {ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ} ﺁﻧﺮﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ. ﺩﺭ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺭﻭﯾﺪﺍﺩ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻫﺮﺍﺕ، ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺷﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﯿﺴﺘﻢ ﺍﮐﺘﺒﺮ ۲۰۰۷ ﻣﯿﺰﺑﺎﻥ ﻫﻔﺪﻫﻤﯿﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻭﺯﯾﺮﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﻤﮑﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﯼ {ﺍﮐﻮ} ﺑﻮﺩ

ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ٬ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﺩﺍﺧﻠﯽ، ﺗﺤﺠﺮ، ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﺗﺠﺎﻭﺯﺍﺕ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﺑﯿﺶ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺭﻧﺞ ﮐﺸﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﺮﺍﺕ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺳﺪﻩ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﮐﺸﻤﮑﺶﻫﺎﯼ ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺳﺪﻭﺯﺍﯾﯽ ﻭ ﻣﺤﻤﺪﺯﺍﯾﯽ ﻭ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺳﭙﺮﯼ ﻧﻤﻮﺩ. ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﺪﻩ ﺑﯿﺴﺘﻢ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﯽ ﻏﻢﺍﻧﮕﯿﺰﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﺪﻩٔ ﻗﺒﻞ ﺩﺍﺷﺖ. ﺍﺯ ۱۵ ﺗﺎ ۲۰ ﻣﺎﺭﭺ ۱۹۷۹ (۲۴ - ۲۹ﺣﻮﺕ ۱۳۵۷) ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻗﯿﺎﻡ ﺗﺤﺖ ﻧﺎﻡ ﻗﯿﺎﻡ ﺑﯿﺴﺖ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﺣﻮﺕ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﺮﺑﺎﺯﺍﻥ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﺮﺍﺕ ﻋﻠﯿﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﻧﻮﺭﻣﺤﻤﺪ ﺗﺮﻩﮐﯽ ﺑﺎ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺧﻮﻧﯿﻦ ﻫﺮﺍﺗﯽﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ. ﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭﯾﺮﺍﻧﯽﻫﺎﯼ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺭﺍ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺷﺪ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺁﻥ ﮐﺸﺘﻪ، ﺯﺧﻤﯽ ﻭ ﯾﺎ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺷﺪﻧﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺩﮐﺘﺮ ﻧﺠﯿﺐ ﺍﻟﻠﻪ، ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺭﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺗﺴﻠﻂ ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ ﺑﺮ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ، ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺗﺤﺖ ﺍﻣﺮﺵ، ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﺪ ﻭ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ. ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ۱۳۷۴ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ، ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻗﻞ ﺍﺭﺩﻭﯼ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﭼﻬﺎﺭ ﺍﺭﺩﻭﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺑﻮﺩ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۷۴، ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﺒﺮﺩﻫﺎﯼ ﺩﺭ ﻭﻻﯾﺖ ﻓﺮﺍﻩ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﯾﺮ ﻭﻻﯾﺎﺕ ﻗﻮﺍﻧﯿﻦ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﯿﺰ ﺗﻄﺒﯿﻖ ﮐﺮﺩﻧﺪ. ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮﺭﻭﯼ، ﻧﺒﺮﺩﻫﺎﯼ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ، ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺑﺎﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ، ﺍﺯ ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﺷﺎﻥ، ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮐﺮﺩﻧﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﻭ ﻧﺎﺑﻮﺩﯼ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ، ﺑﺎﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﺍﯾﺎﻻﺕ ﻏﺮﺑﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۸۰، ﺑﺪﺳﺖ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﮔﺬﺍﺷﺖ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۲۰۰۴ ﻣﯿﻼﺩﯼ، ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﺷﺎﻫﺪ ﭼﻨﺪ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺧﻮﻧﯿﻦ ﻣﯿﺎﻥ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺗﺤﺖ ﺍﻣﺮ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻮﺩ. ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﮔﯿﺮﯾﻬﺎ، ﺑﻪ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﮐﺰﯼ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺳﺴﺖ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﯿﻨﺎﺩ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﺑﺎ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ ﺣﺎﻣﺪ ﮐﺮﺯﯼ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ

ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﻭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻫﺮﺝ ﻭ ﻣﺮﺝ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ، ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺪﺕ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﻣﺎﻧﯽ ﺗﺤﺖ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﺭﻭﻧﺎﻟﺪ ﺗﺎﻣﺴﻮﻥ ﻭﺯﯾﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﮐﺘﺒﺮ12 ( ۱۸۷۹ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ) ﺍﯾﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺘﺒﻮﻋﺶ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩ. ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺻﺪﺭﺍﻋﻈﻢ ﺍﻭ ﺣﺴﯿﻦ ﺧﺎﻥ ﺳﭙﻬﺴﺎﻻﺭ ﻗﺮﺍﺭﻧﺎﻣﻪﯼ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻃﺮﺍﻓﯿﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺁﻥ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﮐﺮﺩﻧﺪ. ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﺫﮐﺮ ﮐﻠﻤﻪﯼ »ﺍﻣﺎﻧﺖ« ﺩﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺯﺣﻤﺖ ﻭ ﻣﺮﺍﺭﺕ ﺷﺪ ﻭ ﻣﺒﺎﻟﻐﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﺍﻩ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺜﻼً ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺟﺪﺍ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ؟ ﻣﺬﺍﮐﺮﺍﺕ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺣﺬﻑ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺭﻧﺎﻣﻪ ﻫﻢ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﺪﺍﺩ. ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺨﺎﺭﻩ ﻫﻢ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﺨﺎﺭﻩ ﻫﻢ »ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺧﻮﺏ« ﺁﻣﺪ، ﻣﺪﺗﯽ ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺣﯿﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﻬﺘﺮ ﺁﻥ ﺩﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﮑﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ ﭘﺎﺳﺦ ﺭﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ.

ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﺻﻔﻮﯾﺎﻥ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺪﺗﯽ ﺩﺭ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻃﺎﯾﻔﻪٔ ﺍﺑﺪﺍﻟﯽ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﺎﺩﺭ ﺷﺎﻩ ﺍﻓﺸﺎﺭ ﺍﻓﺘﺎﺩ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻧﺎﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻥﻫﺎ ﺑﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪﻧﺪ. ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﯾﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﯿﻨﯽ ﺩﻭﺧﺘﻪ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺎﯾﻠﯽ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺘﺼﺮﻓﺎﺕ ﺁﺳﯿﺎﯾﯽ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﻭ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻣﺎﻧﻊ ﭘﯿﺸﺮﻭﯼ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺍﻗﯿﺎﻧﻮﺱ ﻫﻨﺪ ﻭ ﺁﺳﯿﺎﯼ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﻓﻌﺎﻝ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﺪﺍﯾﯽ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ. ﺩﺭ ۱۲۴۹ ﻫ. ﻕ ﻋﺒﺎﺱ ﻣﯿﺮﺯﺍ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﻓﺘﺢﻋﻠﯽ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﭘﺲ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺍﻓﻐﺎﻥﻫﺎ ﺷد ﻣﺮﮒ ﻋﺒﺎﺱ ﻣﯿﺮﺯﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻣﺸﻬﺪ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﮔﺬﺍﺷﺖ. ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻧﯿﺰ ﮐﻮﺷﺸﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺘﺢ ﻫﺮﺍﺕ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻧﺎﮐﺎﻡ ﻣﺎﻧﺪ. ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ، ﺩﻭﺳﺖ ﻣﺤﻤﺪﺧﺎﻥ، ﺣﺎﮐﻢ ﮐﺎﺑﻞ ﻭ ﻗﻨﺪﻫﺎﺭ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺣﺴﺎﻡﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۲۷۳ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺑﺎ ﻣﺪﺍﺧﻼﺕ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻧﯽ ﺷﺪﻥ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻃﯽ ﻣﻌﺎﻫﺪﻩ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﮐﻪ ﺩﺭ ۱۲۷۳ ﻩ. ﻕ. (۲۳ ﺟﻨﻮﺭﯼ ۱۸۵۷ ﻣﯿﻼﺩﯼ) ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﻔﯿﺮ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺍﻣﻀﺎ ﺷﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺍﺯ ﺑﻨﺎﺩﺭ ﻭ ﺟﺰﺍﯾﺮ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﯿﺰ ﺳﭙﺎﻫﯿﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺮﺍﺕ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﭼﺎﺭ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﮐﻨﺪ